مریم رجوی، یک ایران جدید؟
تاریخ مصاحبه در ۶ اردیبهشت ۱۳۹۶ مجله ویمن
سایدSide Women ، ۱۲ آوریل ۲۰۱۷
رئیس جمهور برگزیده شورای ملی مقاومت ایران مریم
رجوی به خاطر مخالفتش با رژیم جمهوری اسلامی ایران و به خاطر مواضعش به
نفع دموکراسی، جدایی دین از دولت و برابری زن و مرد شناخته شده است. دیدار با او
ضروری شده بود .
وضعیت زنان امروز در ایران چیست؟
در
یک تصویر کلی، موقعیت امروز زنان ایران این است:
یک انرژی متراکم حبس شده یا یک فنر فشرده
شده است که برای جهش و پیشرفت بیتابی میکند؛ اما دیوار سربی ولایت فقیه راهش را سد کرده است. در جهان امروز، کشوری که یکی از ظالمانه ترین شرایط علیه زنان در آن
حاکم است، ایران است. ملاها از روز اول با
انواع اجبارها زنان را هدف سركوب و تبعیض سیستماتیک قرار دادند. از نظر اقتصادی، از جمعیت ۸۰میلیونی ایران، ۴۵ میلیون
نفر جمعیت غیرفعال محسوب میشوند. نزدیک به ۹۰ درصد این جمعیت غیرفعال زنان هستند. رکود عمیق اقتصادی که از سال ۲۰۰۸ شروع شده قربانیانش زنان هستند. از ۲۴میلیون خانواده ایرانی یک هشتمشان توسط زنان سرپرست میشوند. که همگی
در فقر دردناکی هستند. در یک دهه اخیر دهها
هزار زن شغل خود را از دست دادهاند، مشارکت اقتصادی زنان در ایران فقط به ۱۴درصد محدود شده است. نسبت زنان بیکار دو برابر مردان است، فروش نوزاد
شیوة امرار معاش زنان تیره بخت شده است. در تهران کم نیست خیابان هایی که در آن
آگهی فروش نوزاد نصب شده است. شمار زنان کارتن خواب فقط در تهران پنج هزار نفر است
و سال به سال بر شمار زنان خیابانی اضافه میشود. از نظر قوانین، قانون مدنی ملایان بر پایه تبعیض بین زن و مرد تنظیم
شده، زنان نمیتوانند رئیس جمهور یا رهبر یا قاضی شوند، همچنانكه از بسیاری از
مشاغل دیگر محرومند. سهم زنان از ارثیه نصف سهم مردان است و اعتبار شهادت شان در
دادگاه نصف اعتبار شهادت مردان است و در بعضی دعواها اصلا شهادت زن معتبر محسوب
نمیشود، حتی پولی كه بابت قتل یك زن بر طبق قانون ملایان باید توسط قاتل پرداخته شود، نصف پولی است كه باید بابت قتل یك
مرد پرداخته شود.
در قانون جزایی ملاها حقوق و ارزش انسانی
زن نصف حقوق مرد محسوب شده است و این برای خشونت و قتل علیه زنان از جمله قتلهای
ناموسی راه باز کرده است. یك ملای ارشد رژیم به نام مكارم شیرازی كه فتواهای مذهبی
صادر میكند، چندی پیش با وقاحت گفت: »در بعضی از زنان همواره یك حالت «مازوخیسم»
وجود دارد كه گاهی به عللی تشدید می گردد. در این گونه موارد بحرانی و استثنایی،
تنبیه ملایم در تسكین روحی آنها مؤثر است احکام شریعت ملاها با رسوم منحطی مثل چند همسری، ازدواج موقت، فرهنگ
مردسالاری را به طور گسترده رایج کرده است. در قوانین ملاها در قبال تجاوز به زنان آسانگیری آشكاری وجود دارد.
دادگاههای رژیم به تظلم خواهی قربانیان تجاوز چندان اعتنایی نمیكنند. و زنانی كه
در برابر این نوع خشونت از خود دفاع میكنند مانند ریحانه جباری دختر جوانی که در
سال ۲۰۱۵ در تهران اعدام شد، به دار آویخته میشوند. در خانواده، زنان باید تابع همسرشان باشند، از حق طلاق محروم اند و
اگر جدا شوند حق سرپرستی کودک خود را ندارند. همچنین اعمال مالكیت، مسافرت، خروج
از خانه و حتی انجام برخی عبادتها به تصمیمها و خواستهای مردان مشروط شده است. در روابط اجتماعی، یک آپارتاید جنسی برقرار شده است. این جداسازی در
محیطهای آموزشی، مراکز برای فرودست نگه داشتن درمانی، در ادارات، و حتی در
اتوبوسهای مسافربری برقرار شده که تماماً زنان و محروم كردن آنها از حقوق و آزادی هایشان
است. زنان حتی از تماشای مسابقات ورزشی محروم اند و آواز خواندن آنها ممنوع است. خامنه ای، در سپتامبر۲۰۱۶ در بیانیه یی اعلام کرد که نقش زنان مادری و
خانه داری است و نقش مردان پدری و اقتصادی است. وی همچنین خواستار تقویت سیاست های
دولتی برای افزایش فرزندآوری مادران شد. روش محوری ملاها برای
سرکوب و تحقیر زنان، تحمیل حجاب اجباری است. برای اجرای این قانون ملاها کاری کرده
اند که زنان ایران درهمه جا دائما احساس نا امنی می کنند و مورد مؤاخذه قرار
میگیرند،وپی درپی کنترل می شوند و دستگیر میشوند و تحقیر و مجازات میشوند. در سال ۲۰۱۶
فرمانده نیروی انتظامی گفت: به طور متوسط روزانه ۲۰۰۰ زن به دلیل عدم رعایت حجاب اجباری دستگیر میشوند. برای تحمیل حجاب
اجباری ۲۶ نهاد رسمی فعالیت میکنند
رژیم زن ستیز است. آیا این درست است؟
بله، و باید توضیح بدهم که چه چیزی علت زن
ستیزی ملاها هست و چه چیزی نیست. مردم ایران برای به دست
آوردن آزادی و دمکراسی، در سال ۱۹۷۹
دیکتاتوری سلطنتی را سرنگون کردند. در آن موقع، جنبشهای آزادیخواه و احزاب
دمکراتیک در یک اختناق طولانی سرکوب شده
بودند، درنتیجه، خمینی توانست در یک شرایط استثنایی از این خلاء استفاده کند و
رهبری انقلاب را سرقت کند. خمینی مرتجعی مستبد بود. بنابراین از هنگام به قدرت
رسیدن کار محوری اش مقابله با خواستهای دمکراتیک جامعه بود. اما این خواستها بیش
از همه توسط زنان نمایندگی میشد. زیرا زنان، به ویژه نسل جوان زنان از آگاهی سیاسی
برخوردار شده بودند و در مقیاس میلیونی در انقالب ۱۹۷۹ مشارکت کرده بودند و
دیگر نمی خواستند نابرابری و تحقیرشدگی را تحمل کنند. با سرکوب زنان، استبداد مذهبی که خمینی برقرار کرد، تمام جامعه را به بند
کشید.
اما آنچه علت واقعی زن ستیزی ملاها نیست،
ادعای آنها در مورد اجرای قوانین اسلام است. آنها اسلام را دین نابرابری و اجبار و
آیین سرکوب و بهره کشی زن معرفی میکنند که گویا برای حفظ و تقویت مردسالاری آمده
است. این تصویر کاملا واژگونه یی از اسلام است. در حالی که آیات قرآن زن و مرد را
برابر شناخته است و هرگونه اجبار و تحمیل در دین را مردود میشناسد. اسلام در
نخستین سالهای شروع خود گامهای بلندی برای احقاق حقوق اجتماعی و اقتصادی زن برداشت
که نسبت به زمان خود در ۱۴قرن پیش یک انقلاب
بزرگ بود. این گام ها سمتگیری برابری طلبانه داشت. در کشوری که یک رژیم مذهبی با چنین دیدگاهی نسبت به زنان حاکم است
چطور شد که در رأس اپوزیسیون اش یک زن قرار گرفت؟ موقعیت زنان تحت استبداد مذهبی
که امروز بر ایران حاکم است، هیچ تناسبی با جایگاه شایسته زن ایرانی و سطح آگاهی و
پیشرفت فکری و مبارزاتی آن ندارد. از چند دهه پیش از انقلاب
مشروطه ۱۹۰۷ زنان ایران برای به دست
آوردن آزادی و برابری شروع به مبارزه کرده اند. تلاش زنان ایران در این تاریخ طولانی
مملو از شور و پشتکار است. چهره های بزرگ
و نامداری از زنان در عرصه شعر، ادبیات، آموزش، و رشته های علمی ظاهر شدهاند که تلاش
کرده اند هویت تازه زن ایرانی که یک هویت
آزاد و رها و انتخابگر است اثبات کنند. فداکارانه ترین این تلاش ها توسط زنانی
صورت گرفته که به مبارزه با دیکتاتوری رو آورده اند. در این مبارزه آنها هم برای
آزادی مردمشان جنگیده اند، هم برای ترسیم هویت جدیدی از زن ایرانی که میخواهد
مستقل و آزاد باشد و سرنوشت خودش را به دست بگیرد و در تغییر سرنوشت کشورش نقش
تعیین کننده داشته باشد. در مبارزه با استبداد
مذهبی ملاها که یکی از وحشی ترین دیکتاتوری های تاریخ ایران است، زنان ایران هم در
شکنجه گاهها، هم در میدان تیرباران هم در صفوف قیام ها و هم در جنبش سازمان یافته
مقاومت نقش پیشتاز و تعیین کننده داشته اند. این واقعیت که امروز زنان ایران در سطوح مختلف هدایت سازمان مجاهدین
را برعهده دارند و بیش از نیمی از کرسی های پارلمان در تبعید ایران *شورای ملی
مقاومت* را از آن خود کرده اند، حاصل همان فداکاری ها و پیشتازی ها است. زنان
ایران در یک مبارزه سخت و طولانی و در
مسیری پر از مانع و تاریکی و بغرنجی، صلاحیت خود را به دست آورده اند. از سالها پیش من از سوی مقاومت ایران، مشارکت فعال و برابر زنان در
رهبری سیاسی را یکی از مهمترین مواد برنامه این مقاومت برای ایران آزاد فردا اعلام
کرده ام. رهبری زنان، از نظر ما یک رویا
یا یک شعار زیبا نیست؛ بلکه واقعیتی قابل دسترسی است. زیرا یک پشتوانه غنی از
مبارزه زنانی دارد که در مبارزه یی دشوار در برابر این رژیم شایستگی کسب کرده اند.
اگر هیچ اقدام برای آزادی زنان در ایران
گرفته نمیشود، چه چیزی توصیه میكنید؟
این نتیجه گیری درست است که تحت حاکمیت ملاها،
نمیتوان انتظار داشت کمترین قدمی برای احقاق حقوق و آزادی زنان برداشته شود.
تئوکراسی حاکم ویژگی اش زن ستیزی است و اگر بخواهد از سرکوب و تبعیض علیه زنان دست
بردارد، خود را نفی کرده است. این رژیم رفرم ناپذیر است. تاریخچه رژیم این واقعیت
را در نزدیک به چهل سال گذشته اثبات کرده است. در سه مقطع مختلف آخوندهایی ظهور
کردند که مدعی میانه روی بودند؛ یکبار رفسنجانی، یک بار خاتمی و حالا روحانی. اما
در عمل ثابت شد که وظیفه یی جز طولانی کردن عمر تئوکراسی ندارند و کمترین فاصله یی
از سیاستهای زن ستیزانه نمیگیرند. رفسنجانی میگفت مغز زنان کوچک است، و در دوره
رئیس جمهور کنونی تاکنون حدود ۷۰ زن
اعدام شده اند.
آیا در نظر دارید رئیس جمهور ایران باشید؟
اگر جواب مثبت است، تا چه اندازه ؟
شورای
ملی مقاومت ایران، ائتلافی مرکب از گروه ها
و شخصیت های با عقاید و گرایشهای سیاسی مختلف و از ملیت های گوناگون ایران، که
آلترناتیو دمکراتیک استبداد مذهبی است، مرا به عنوان رئیس جمهور دوران انتقال قدرت
پس از سرنگونی برگزیده است. این مأموریتی است برای یک دوره محدود که پس از تشکیل
مجلس مؤسسان و تصویب قانون اساسی جدید پایان می یابد. رئیس جمهور آینده ایران بر
اساس آراء مردم ایران در یک انتخابات آزاد مشخص خواهد شد.
