داستان انتقال سرورهای تلگرام به ایران و موضوع «سی دی ان»


 در پی انتشار شایعات مبنی بر انتقال سرورهای تلگرام به ایران تحت حاکمیت ولایت فقیه که بزرگترین کشور سانسور کننده شبکه‌های مجازی است، پاول دوروف، مدیر تلگرام، بار دیگر اظهارات وزیر ارتباطات روحانی، درباره انتقال سرورهای این شبکه را رد کرد. دوروف در عین حال تایید کرد که «تلگرام در ایران شبکه توزیع محتوا یا سی‌دی‌ان ( CDN) اجاره کرده است.»
محمود واعظی، وزیر ارتباطات روحانی، روزیکشنبه ۸ مرداد ۹۶ اعلام کرد: «بعد از مذاکرات موفق با مدیر تلگرام کار بزرگی انجام شده به نحوی که برای کانال‌های پرطرفدار و کانال‌هایی که مراجعه زیادی دارد، تلگرام سرور خود را به ایران آورده است و روی آن سی‌دی‌ان نصب کرده است.» اظهارات واعظی برای ایجاد نگرانی در بین کاربران تلگرام بیان می‌شود.

مدیر تلگرام، روز یکشنبه هشتم مرداد برابر با ۳۰ ژوئیه در پاسخ به سوال خبرنگاران گفت: «سرور با سی‌دی‌ان تفاوت دارد اما بعضی از مسئولان و خبرنگاران این دو را به یک معنی به کار می‌برند.»
آقای دوروف توضیح داد: «شاید منظور وزیر ارتباطات ایران از انتقال سرور، داشتن سی‌دی‌ان باشد چون تلگرام هیچگاه اجازه نخواهد داد سرورهایش به کشوری مانند ایران منتقل شود که سابقه طولانی سانسور دارد.»
دوروف تایید کرده که «تلگرام در کشورهایی که نمی‌خواهد سرور داشته باشد، از شرکت‌های بین‌المللی، خدمات سی‌دی‌ان اجاره می‌کند. اما هیچ اطلاعاتی از کاربران در این شبکه‌ها ذخیره نمی‌شود که قابل دسترسی باشد.»
به گفته مدیر تلگرام، «سی‌دی‌ان یا شبکه‌های توزیع محتوا که در کشورهایی مانند ایران، هند، ترکیه، عراق و آرژانتین وجود دارد، شامل سرور تلگرام نمی‌شود و قابل رمزگشایی نیست.»
سی‌دی‌ان چیست؟
شبکه توزیع محتوا یا اصطلاحا سی‌دی‌ان به نوعی به مانند آینه‌ای از بعضی از اطلاعاتی است که روی سرورهای یک سایت یا پیام‌رسان نگهداری می‌شوند. به این معنی که مثلا یک فایل عکس یا ویدیو، علاوه بر سرور اصلی، روی سی‌دی‌ان‌هایی در نقاط مختلف جهان هم ذخیره می‌شود. وقتی کاربران بخواهند این فایل را دانلود کنند، مرورگر یا اپلیکیشن پیام‌رسان می‌تواند به جای سرور اصلی، فایل را از روی سی‌دی‌ان دریافت کند. این کار دو فایده دارد. اول این‌که میزان مصرف پهنای باند سرور و کشور پایین می‌آید و دوم، می‌تواند سرعت دریافت اطلاعات را برای کاربر افزایش دهد.
حکومت ولایت فقیه به دنبال آن است تا بعضی کانال‌های پرطرفدار تلگرامی را مسدود کند. تلگرام یکی از محبوب‌ترین پیام‌رسان‎‌های اینترنتی در ایران است که بیش از ۴۰ میلیون نفر از خدمات آن استفاده می‌کنند.
حکومت ولایت فقیه بارها اعلام کرده که از تلگرام خواسته سرورهای خود را منتقل کند. اما هر بار مدیر تلگرام این درخواستها را رد کرده و حکومت ولایت فقیه را به سانسور متهم کرده است.
اعلام جرم
عبدالصمد خرم‌آبادی، «معاون دادستان کل»! روز چهارشنبه ۴ مرداد در ترس از استفاده مردم از تلگرام که حکومت آن را دشمن! خود می‌شمارد و عدم توانایی فیلترینگ تلگرام توسط حکومت اعلام کرد: «در صورت عدم اجرای دستورهای قضایی در زمینه فضای مجازی و کانال‌های تلگرامی علیه وزیر ارتباطات اعلام جرم خواهد کرد.»
ترس حکومت از مجاهدین خلق
خرم‌آبادی پیشتر گفته بود: «کانال مربوط به مجاهدین خلق و ... نمونه بازر از کانال‌های مجرمانه تلگرامی هستند که مجرمانه بودن آن‌ها برای همه محرز است و دستور قضایی هم برای مسدودسازی آن‌ها صادر شده است، ولی مسدود نشده‌اند.»