پشت پرده
سایت نیوز مكس در مقالهای با عنوان «بواقع پشت پرده معامله بزرگ نفتی فرانسه با ایران چیست؟» به بررسی معامله حکومت ولایت فقیه با توتال و پشت پرده آن میپردازد.
نیوز مکس با اشاره به جدال های درون حکومت در باره قرارداد ۴.۸ میلیارد دلاری با توتال با یک سوال مقاله خود را شروع میکند: «باتوجه به تحریمهای یکجانبه آمریکا و با توجه به اینکه همین حالا طرح تشدید تحریمها در کنگره آمریکا جریان دارد، چرا شرکت فرانسوی توتال پای این قرارداد با رژیم ایران آمده است؟»
نیوزمکس در پاسخ به این سوال به امتیازات فراوانی که نظام به توتال داده است استناد میکند: «اگر توتال از قرارداد به دلیل ریسکهایش بیرون بکشد غرامتی نخواهد پرداخت. کما اینکه ۱۰سال پیش هم وقتی از قراردادی که با حکومت ایران بسته بود به دلیل تحریمها بیرون کشید اما غرامتی نداد.» علاوه بر این، نیوز مکس ادامه میدهد توتال «تضمینهایی از رژیم ملایان گرفته است که اگر هم جریمه شد، جریمه را رژیم ملایان می پردازد.»
نیوز مکس با اشاره به جدال های درون حکومت در باره قرارداد ۴.۸ میلیارد دلاری با توتال با یک سوال مقاله خود را شروع میکند: «باتوجه به تحریمهای یکجانبه آمریکا و با توجه به اینکه همین حالا طرح تشدید تحریمها در کنگره آمریکا جریان دارد، چرا شرکت فرانسوی توتال پای این قرارداد با رژیم ایران آمده است؟»
نیوزمکس در پاسخ به این سوال به امتیازات فراوانی که نظام به توتال داده است استناد میکند: «اگر توتال از قرارداد به دلیل ریسکهایش بیرون بکشد غرامتی نخواهد پرداخت. کما اینکه ۱۰سال پیش هم وقتی از قراردادی که با حکومت ایران بسته بود به دلیل تحریمها بیرون کشید اما غرامتی نداد.» علاوه بر این، نیوز مکس ادامه میدهد توتال «تضمینهایی از رژیم ملایان گرفته است که اگر هم جریمه شد، جریمه را رژیم ملایان می پردازد.»
چراغ سبز
نیوز مکس با ذکر این موضوع که ممکن است توتال چراغ سبزی از دولت آمریکا مبنی بر مورد تحریم واقع نشدن گرفته باشد، در ادامه این موضوع را در پردهای از ابهام باقی میگذارد: «البته این احتمال با روند سیاستهای هیئت حاکمه آمریکا نمیخورد. ولی خزانه داری آمریکا در این باره سکوت کرده است. »
در عین حال، نیوز مکس به نقل از استیون منوچین وزیر خزانه داری آمریکا مینویسد «صرف نظر از اینكه كنگره چه چیز را تصویب میكند، من به شما اطمینان میدهم كه ما از حداكثر فشار استفاده خواهیم كرد. ما نیاز نداریم كنگره بما بگوید تحریمهای بیشتری اعمال كنیم، چه آنها بما بگویند و چه نگویند ما كار خود را ادامه خواهیم داد.» به نظر میرسد شرایط برای جمهوری اسلامی! بسا بغرنج شده است.
قرارداد محرمانه
نیوز مکس در ادامه با ذکر این جمله که «اینها احتمالات بود. چون کل قرارداد محرمانه است. ولی همه این شقوق محتمل است.» اطمینان خاطر به مخاطب خود میدهد و مینویسد: «اما چیزی که تردید بر نمیدارد ابعاد امتیازدهی رژیم است. تردید نکنید این معامله با مجوز خود خامنه ای بوده است. به همین دلیل هم، با وجود انبوه مخالفت ها و بحثها در درون رژیم خودش کاملا سکوت کرده است. مجلس ایران هم هرگونه بررسی در این باره را منتفی اعلام كرد. در مورد مسائل مهم و کلان هر چه ولی فقیه بخواهد مثل برجام در ۲۰دقیقه تصویب میشود.»
نگرانی سپاه
نیوز مکس درمورد موضع سپاه درباره قراداد با توتال، در آستانه تحریم های سپاه مینویسد: «نگرانی جدی از آن سپاه پاسداران است و رسانه های سپاه مستمر علیه قرارداد با توتال میدمند.» و در مورد موضع جناح روحانی مدعی میشود که «باند روحانی سعی میکند، پیروزی نمایی کند چون دستشان در برجام خالی است.»
ابعاد بزرگنمایی
نیوز مکس مدعی بزرگنمایی حکومت راجع به این قرارداد شده و آن را چنین بررسی میکند: «از لحاظ اقتصادی قراردادی ۵ میلیارد دلاری تنها ۲.۵ درصد نیازهای سرمایهگذاری رژیم را تأمین میکند. طبق برآورد رسمی وزارت نفت ایران، این کشور در پنج سال آینده، نیاز به حدود ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری دارد. این قرارداد یک چهلم این میزان است . مرکز پژوهشهای مجلس ایران برآورد کرده بود که در صورت جذب نشدن حدودا ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار در حدود یک دهه، ایران از صادر کننده، به وارد کننده نفت تبدیل خواهد شد.»
مقایسه با عربستان
نیوز مکس در ادامه به مقایسه معامله حکومت با توتال، با معامله عربستان با آمریکا میپردازد: «در جریان سفر ترامپ به عربستان حدود ۳۸۰میلیارد دلار قرارداد بسته شد که ۱۱۰میلیارد آن تسلیحاتی بود. مقامات عربستان این قدر جارو جنجال به پا نکردند که رژیم ایران سر این قرارداد ۵ میلیاردی کرده است.»
وطن فروشانه
نیوز مکس در قدم بعد در یک واکنش غیر منتظره، این معامله را وطنفروشانه ارزیابی میکند: «بیش از ۵۰درصد یعنی ۵۰.۱ دهم درصد سهام مربوط به توتال است و سهم ایران تنها ۱۹.۹ دهم درصد است. ۳۰درصد هم سهم چین.»
محرمانه
نیوز مکس از منظر قوانین! حکومت نیز این موضوع را بررسی میکند: «طبق تفسیر شورای نگهبان از اصل ۸۱ قانون اساسی ایران این قرارداد غیرقانونی است و نباید بالای ۵۰درصد سهام به شرکت خارجی واگذار شود آنهم قراردادی طویل المدت و محرمانه به مدت ۲۵سال. این قرارداد محرمانه است و نه مجلس از آن خبر دارد، نه دیوان محاسبات و نه سازمان بازرسی كل كشور و نه سازمان حسابرسی پس چه کسی بر آن نظارت میکند؟ وقتی دولت یک قرارداد خارجی امضا میکند طبق اصل ۷۷ قانون اساسی رژیم ایران، باید به تأیید مجلس برسد. چه دلیل قانونی و نظارتی وجود دارد که حتی نمایندگان از متن قرارداد بیاطلاع باشند و قرارداد برای آنها هم محرمانه باشد!؟»
عدم انتقال فناوری
نیوز مکس یک امتیاز منفی دیگر نیز برای حکومت ایران در این معامله بر میشمارد: «براساس این قرارداد فعلاً هیچ انتقال فناوری وجود نخواهد داشت. تنها در مرحله افت میدان، این تکنولوژی منتقل میشود که البته مشخص نیست توسعه، تولید و... از میدان تا چند سال طول بکشد که سپس وارد مرحله افت میدان و انتقال تکنولوژی شود. این انتقال تکنولوژی ممکن است در ۱۵ سال آینده شروع شود.»
به نظر می رسد مقاله نیوز مکس در مورد بررسی قرارداد با توتال کاملا واقع گرایانه است.