در حالی که نظام ولایت فقیه، مدعی است که برجام را رعایت کرده است و به گزارشات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی استناد می‌کند، اما آمریکا می‌گوید، به روح برجام پایبند نیست. روح برجام چیست؟
دعوا بر سر روح برجام
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده است که ولایت فقیه به برجام در زمینه‌ی برنامه هسته‌ای پایبند بوده است. اما دولتمردان آمریکا، همواره بر این نظر مصر هستند که این نظام روح برجام را نقض می‌کند. پیش از سخنان دونالد ترامپ، رکس تیلرسون، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که «انتظار از توافق هسته‌یی با رژیم ایران انتظار ثبات در خاورمیانه بود. اما از زمان توافق، رژیم ایران به رفتارهای بی‌ثبات کننده خود در منطقه افزوده است.»
حمایت از اسد، دخالت در یمن و بحرین ناقض مقدمه برجام
تیلرسون که روز چهارشنبه ۲۹شهریور۹۶ در یک نشست خبری با خبرنگاران شرکت کرده بود، افزود: «انتظار از توافق هسته‌یی این بود که بعد از آن، تنش‌سازی‌های رژیم ایران در منطقه کاهش یابد، اما متأسفانه اینطور نشده است و این مایه نگرانی است. رژیم ایران بعد از توافق اتمی از اسد و جنایت‌هایش حمایت کرده، در یمن و بحرین دخالت داشته و برخلاف قطعنامه شورای امنیت آزمایشهای موشکی انجام داده است.»
اقدامات بی‌ثبات‌کننده
رکس تیلرسون با اشاره به تلاش‌های آمریکا برای متقاعد کردن متحدان اروپایی برای گوشزد کردن تخلفات نظام ولایت فقیه گفت: «از متحدان خواستیم که نگرانی ما را بفهمند که رژیم ایران با اقداماتش به روح برجام متعهد نیست و آنها باید به رژیم ایران، این را بگویند.»
راه نامعقول
پیشتر رکس تیلرسون در روز سه‌شنبه ۲۸شهریور۹۶ در مصاحبه با شبکه فاکس نیوز از محدود بودن زمان توافق اتمی ابراز نگرانی کرد و گفت: «اگر قرار است ما به توافق اتمی با رژیم ایران پایبند بمانیم، باید در آن تغییراتی داده شود. به‌طور ساده الزامات مربوط به غروب، راه معقولی رو به جلو نیست. ما نمی‌توانیم مسئولیت‌ها را بر گردن آیندگان بیاندازیم تا با آن روبه‌رو شوند».
منظور رکس تیلرسون از «الزامات مربوط به غروب»، بند «غروب آفتاب» در برجام است که محدودیت‌های تعیین شده برای جمهوری اسلامی! را به یک بازه زمانی مشخص محدود می‌کند.
منظور رکس تیلرسون از «الزامات مربوط به غروب»، بند «غروب آفتاب» در برجام است که محدودیت‌های تعیین شده برای جمهوری اسلامی! را به یک بازه زمانی مشخص محدود می‌کند.
مفهوم روح برجام
تلویزیون سی بی اس ۲۷شهریور ۹۶، در مصاحبه‌ای، از تیلرسون سوال کرد: «رئیس‌جمهور ترامپ گفته است در ۱۵ اکتبر به کنگره اطلاع می‌دهد که رژیم ایران از توافق اتمی تبعیت می‌کند یا خیر. شما می‌گویید آنها تبعیت نمی‌کنند ولی نخست‌وزیر انگلستان می‌گوید آنها تبعیت می‌کنند آیا کس دیگری که بخشی از این توافق باشد معتقد است که رژیم ایران از توافق اتمی تبعیت نمی‌کند؟»
تیلرسون پاسخ داد: «نظر من در مورد توافق اتمی این است که آنها بلحاظ فنی از ترتیبات برجام تبعیت می‌کنند، اما اگر شما بروید و مقدمه‌ی برجام را مطالعه کنید، به‌روشنی چنین انتظاری بین طرفین، میان مذاکره‌کنندگان غربی و ایران بوده است که با برخورد با این تهدید اتمی، ما تنش‌های میان رژیم ایران و باقی جهان را کاهش می‌دهیم و شرایطی را برای این رژیم ایجاد می‌کنیم که به جامعه ملل، به‌عنوان کشوری سازنده که خواستار ثبات و صلح و شکوفایی در منطقه است بپیوندد، برای همین بود که تمامی این تحریمها لغو شدند.»
تیلرسون پاسخ داد: «نظر من در مورد توافق اتمی این است که آنها بلحاظ فنی از ترتیبات برجام تبعیت می‌کنند، اما اگر شما بروید و مقدمه‌ی برجام را مطالعه کنید، به‌روشنی چنین انتظاری بین طرفین، میان مذاکره‌کنندگان غربی و ایران بوده است که با برخورد با این تهدید اتمی، ما تنش‌های میان رژیم ایران و باقی جهان را کاهش می‌دهیم و شرایطی را برای این رژیم ایجاد می‌کنیم که به جامعه ملل، به‌عنوان کشوری سازنده که خواستار ثبات و صلح و شکوفایی در منطقه است بپیوندد، برای همین بود که تمامی این تحریمها لغو شدند.»
برنامه موشکی و تروریسم؛ نقض برجام
تیلرسون ادامه داد: «اما از زمانی که توافق اتمی تکمیل شد، ما شاهد بودیم که رژیم ایران فعالیت‌های بی‌ثبات کننده‌اش را در یمن افزایش داده، فعالیت‌های بی‌ثبات کننده خود در سوریه را نیز افزایش داده و برای حزب‌الله و سایر گروه‌های تروریستی سلاح صادر می‌کند و انجام یک برنامه فعال موشک بالستیکی را ادامه داده است. به اعتقاد ما هیچ‌کدام از اینها در راستای آن تعهدی که در مقدمه توافقنامه توسط همه داده شده بود نمی‌باشد!. ما موضوعات بسیاری با رژیم ایران داریم، موضوع اتمی تنها بخش کوچکی از این موضوعات است. ما باید به همه موضوعات به‌ویژه به فعالیت‌های بی‌ثبات کننده این رژیم بپردازیم.»
ترفند حکومت ولایت فقیه
در مقابل آمریکا، نظام ولایت فقیه اما، هنگامیکه از رعایت و پایبندی به برجام سخن می‌گوید، آنرا محدود به بعد هسته‌یی برجام کرده و به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی استناد می‌کند. نظام ولایت فقیه تلاش در ایجاد شکاف بین کشورهای اروپایی طرف حساب برجام و آمریکا می‌کند. در این بین ولایت فقیه بر روی منافع اقتصادی کشورهای اروپایی حساب باز می‌کند و از منافع آنها که با به هم خوردن برجام به خطر می‌افتد، سود می‌جوید تا آنها را در مقابل آمریکا، و پشتیبان خود قرار دهد. به بیان دیگر، منافع اقتصادی کشورهای اروپایی، نقش، سلاحی را برای حکومت ولایت فقیه ایفا می‌کند تا با آن، در مقابل آمریکا بایستد. اما آنچه تیلرسون بر آن تاکید می‌کند، امریست که به روشنی در مقدمه برجام تعریف شده و از این منظر آمریکا را در موضع برتر نسبت به نظام و کشورهای اروپایی طرف حساب در برجام قرار می‌دهد.
نقض روح برجام
گسترش برنامه موشکی، دخالت‌های نظام ولایت فقیه در کشورهای منطقه و پرونده نقض حقوق بشر آن که مورد اعتراض و محکومیت جامعه بین‌المللی قرار دارد، به وسیله مقدمه برجام، با سرنوشت آن گره خورده است و دولت آمریکا با تاکید بر آن، موید این نکته می‌شود که نظام ولایت فقیه به روح برجام پایبند نبوده است و آمریکا در پی خروج از برجام، اصلاح آن و یا اعمال تحریم‌های بیشتر، برای مقید کردن ولایت فقیه به توافق بر می‌آید.
راه حل راهبردی برای پایان دادن به تهدید نظام ولایت فقیه برای مردم ایران و جامعه جهانی، تغییر آن و جایگزین کردن یک حکومت دمکراتیک در ایران است که بتواند تعاملات سازنده بر پایه همزیستی مسالمت‌آمیز با کشورهای منطقه و جامعه بین‌المللی داشته باشد.
راه حل راهبردی برای پایان دادن به تهدید نظام ولایت فقیه برای مردم ایران و جامعه جهانی، تغییر آن و جایگزین کردن یک حکومت دمکراتیک در ایران است که بتواند تعاملات سازنده بر پایه همزیستی مسالمت‌آمیز با کشورهای منطقه و جامعه بین‌المللی داشته باشد.
در همین زمینه:
برجام و پیامد‌های آن برای خامنه‌ای
کیهان، رویاهای اتمی نظام و تنگنای دوباره برجام
حکومت ولایت فقیه در باتلاق برجام
دیدار نیکی هیلی با یوکیوآمانو؛ خشم وترس نظام ولایت فقیه
هچل برجام و فرو ریختن دیوار برلین
کیهان، رویاهای اتمی نظام و تنگنای دوباره برجام
حکومت ولایت فقیه در باتلاق برجام
دیدار نیکی هیلی با یوکیوآمانو؛ خشم وترس نظام ولایت فقیه
هچل برجام و فرو ریختن دیوار برلین
